Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Boutoun-d'or
Ranunculus acris
Ranunculaceae
Àutri noum : Bacineto, Poumpoun-d'or, Loup-pauto, Pato-de-loup, Bacin-d'or.
Noms en français : Renoncule âcre, Bouton-d'or.
Descripcioun :Lou boutoun-d'or es uno planto couneigudo mai pas toujour bèn destriado de si cousino di flour jauno peréu. Arregarda li sepalo peludo que dèvon èstre pegado contro li petalo e li fueio telado e descoupado (mai pas fin qu'au pecou). Lis akène negre an un bè un pau recourba.
Usanço :Tóuti li ranouncle caupon de proutouanemounino, empouisounanto. Avèn pas trouba d'usanço particulièro au nostre. D'ùni pople indian d'Americo n'en manjon li fueio après en agué fa bouli mant'un cop li fueio. Aquéli servien peréu pèr sougna li mau de tèsto. Pòu tencha la lano en vióulet emé de bicarbounato de soudo.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ranunculus
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2,4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à setèmbre
Liò : Champ
- Prado umido
- Palun
- Bos umide
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Ranunculus acris L., 1753